İstatistiksel analiz, nicel veriler kullanarak eğilimleri, örüntüleri ve değişkenler arasındaki ilişkileri inceleme sürecidir . Bilim insanları, kamu kurumları, işletmeler ve birçok farklı kuruluş için temel bir araştırma aracıdır. Geçerli ve güvenilir sonuçlara ulaşabilmek için istatistiksel analiz, araştırma sürecinin en başından itibaren planlanmalıdır . Bunun için: Araştırma hipotezlerini tanımlamak, Araştırma desenine karar vermek, Örneklem büyüklüğünü ve örnekleme yönte

🔍 Merkezi Limit Teoreminin Temel Tanımı Merkezi limit teoremi, bir evrenden yeterince büyük örneklemler alındığında bu örneklemlerin örneklem ortalamalarının dağılımının  her zaman normal dağılıma yakınsadığını  ifade eder. Bu durum, evrenin Poisson, binom, sürekli çarpık ya da başka bir dağılıma sahip olmasından bağımsızdır. Örnek Poisson dağılımına sahip bir evrenden 50 birimlik 10.000 örneklem  alındığında, örneklem ortalamalarının dağılımı normal bir yapı gösterir. 📊 Me

🔍 Etki Büyüklüğünün Araştırmadaki Rolü Etki büyüklüğü, değişkenler arasındaki ilişkinin veya gruplar arasındaki farkın gerçek dünyadaki anlamlılığını  ifade eder. Bir bulgunun sadece istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını değil, ne kadar önemli ve uygulanabilir olduğunu  göstermesi açısından kritik öneme sahiptir. Büyük etki büyüklüğü:  Bulguların pratikte anlamlı olduğunu gösterir. Küçük etki büyüklüğü:  Uygulamada sınırlı bir katkı olduğunu gösterir. İstatistiksel an

📌 Serbestlik Derecesinin Temel Tanımı Serbestlik derecesi, istatistiksel bir değeri hesaplarken kullanılan bağımsız bilgi parçacıklarının  sayısını ifade eder. Genellikle v  veya df  ile gösterilir ve temel formülü şöyledir: df = örneklem büyüklüğü − kısıtlama sayısı Bu kavram, istatistiksel bir testin sonuçlarının değerlendirilmesinde kritik öneme sahiptir. Serbestlik dereceleri, test istatistiğinin yanında parantez içinde raporlanır ve kullanılan dağılımın şeklini belirler

🔍 İstatistiksel Karar Verme Sürecinde Hata Kavramı Hipotez testlerinde verilen kararlar her zaman belirli bir belirsizlik içerir. Bu nedenle yanlış sonuca ulaşma riski kaçınılmazdır. Bu yanlış sonuçlar Tip I hata  veya Tip II hata  şeklinde ortaya çıkar. Tip I hata:  Yanlış bir biçimde olumlu sonuç elde edilmesi (yanlış pozitif). Tip II hata:  Yanlış bir biçimde olumsuz sonuç elde edilmesi (yanlış negatif). Tip I hata olasılığı alfa (α) , Tip II hata olasılığı ise beta (β)  

I. GENEL BİLGİ BÖLÜMÜ ( HER DÖNEM İÇİN GEÇERLİ TEMEL BİLGİLER) Hızlı, Güncel & İlgili Üniversite Bilgileri ve Sayfaları: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü - Web Ana Sayfa: https://sosyalbilimler.cu.edu.tr/ Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü - Duyurular: https://sosyalbilimler.cu.edu.tr/posts/duyurular/2025 Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü - 2025-2026 BAHAR YARIYILI İLANI - Başvuru Duyuru Sayfası: https://sosyalbilimler.cu.edu.tr/haber

Ordinal regresyon analizinin en kritik aşamalarından biri, modelin ürettiği çıktıların doğru yorumlanmasıdır. SPSS’in Output  sekmesi, hem modelin istatistiksel uygunluğunu değerlendirmek hem de tahmin performansını incelemek için kapsamlı tablolar ve ek değişkenler üretir. Bu bölüm, araştırmacıya bu çıktıların ne anlama geldiğini, hangi durumlarda özellikle dikkate alınması gerektiğini ve hangi tablonun ne amaçla oluşturulduğunu adım adım açıklamaktadır. İterasyon Geçmişi (I

Ordinal regresyon analizi, kategorik ve sıralı bir bağımlı değişkenin bir veya daha fazla bağımsız değişkenle olan ilişkisini modellemek için kullanılan güçlü bir yöntemdir. Ancak yöntemin doğru çalışabilmesi, parametrik tahmin sürecini yöneten “Options” ayarlarının doğru anlaşılmasıyla mümkündür. Bu bölüm, SPSS'in sunduğu ayarların ne anlama geldiğini, hangi durumlarda değiştirilebileceğini ve araştırmacının analize nasıl yön vermesi gerektiğini açıklamaktadır. İteratif Tahm

Sosyal bilimlerden tıp araştırmalarına kadar birçok alanda, sonuç değişkeni sıralı kategorilerden  oluşabilir. Bu tür durumlarda klasik doğrusal regresyon kullanmak yanıltıcı olur; çünkü kategoriler arasındaki farklar sayısal olarak eşit değildir. İşte bu noktada Ordinal Regresyon  devreye girer ve sıralı bir yanıt değişkeninin, kovaryatlar ve kategorik faktörler ile ilişkisini modelleme imkânı sağlar. Aşağıdaki açıklamalar, McCullagh (1980, 1998) temelli SPSS PLUM  yöntemine

Soru Manisa Celal Bayar Üniversitesi'nde öğrencilerin kayıt dondurma, disiplin süreçleri, tebligat, kontenjan belirleme, staj uygulamaları ve engelli öğrenci hakları nasıl düzenlenmiştir? Cevap Öğrenime Ara Verme (Kayıt Dondurma) – MADDE 41 Kayıt Dondurma Nedenleri ◉ Sağlık kurulu raporu ile belgelenmiş sağlık sorunları ◉ Doğal afet nedeniyle öğrenime ara verme zorunluluğu ◉ Tecil hakkının kalkması sonucu askere alınma ◉ Enstitü yönetim kurulunca kabul edilen diğer haklı nede

Soru Sınav türleri, not değerlendirme esasları, not itirazı, kayıt silme, ders tekrarı ve geçerli mazeretler hangi koşullarla uygulanır? Cevap ◉ Sınav Türleri ve Uygulama Esasları (MADDE 35) Sınavlar; ara sınav, yarıyıl sonu, bütünleme ve mazeret sınavlarından  oluşur. Ara sınavlara ek olarak; kısa sınav, proje ve öğretim elemanının belirlediği diğer faaliyetler  yapılabilir. Sınav biçimi yazılı, sözlü, yazılı-sözlü veya uygulamalı  olabilir. Öğrenciler ara sınavlar ve tüm de

Soru Bilimsel hazırlık, özel öğrenci kabulü, yatay geçiş ve lisansüstü kayıtlara ilişkin hükümler hangi koşullarda uygulanır? Cevap ◉ Bilimsel Hazırlık Programı (MADDE 30) Lisans veya yüksek lisans derecesi program alanından farklı  olan ya da başka bir yükseköğretim kurumundan mezun  adaylara uygulanır. Zorunlu dersler anabilim/anasanat dalı kurulunca belirlenir; bu dersler lisansüstü program derslerinin yerine geçmez. Öğrenci, kurul onayıyla bilimsel hazırlık yanında lisans

Soru Manisa Celal Bayar Üniversitesinde sanatta yeterlik programının genel esasları nelerdir, kimler hangi şartlarla başvuru yapabilir, program süresi ve danışmanlık yapısı nasıldır, sanatta yeterlik çalışması nasıl sonuçlandırılır ve sanatta yeterlik diploması hangi koşullarla verilir? 1. Sanatta Yeterlik Programının Genel Esasları (MADDE 24) 1.1. Programın niteliği Sanatta yeterlik çalışması; Özgün bir sanat eserinin ortaya konulmasını , Müzik ve sahne sanatlarında ise üstü

Soru Manisa Celal Bayar Üniversitesi doktora programlarında tez önerisi savunması nasıl yapılır, doktora tezi hangi aşamalardan geçerek sonuçlandırılır ve doktora diploması hangi şartlarla verilir? 1. Tez Önerisi Savunması (MADDE 21) 1.1. Tez önerisi teslim süresi ve kapsamı Doktora yeterlik sınavını başarı ile tamamlayan öğrenci , En geç altı ay içinde , Yapacağı araştırmanın amacını , yöntemini  ve çalışma planını  içeren bir tez önerisi  hazırlar. Öğrenci, danışman öğretim

Soru Manisa Celal Bayar Üniversitesi doktora programlarında tez danışmanı nasıl atanır, yeterlik sınavı nasıl yapılır ve tez izleme komitesi hangi esaslara göre oluşturulur? 1. Doktora Tez Danışmanı Atanması (MADDE 18) 1.1. Danışman atama süresi ve birinci danışman Her doktora öğrencisi için bir tez danışmanı : İlgili anabilim/anasanat dalı kurul kararı Ve anabilim/anasanat dalı başkanlığının yazısı  ile En geç birinci yarıyılın sonuna kadar  enstitüye önerilir. Danışman atam

Soru Manisa Celal Bayar Üniversitesi doktora programının genel esasları, başvuru–kabul şartları ve program süresi nasıl düzenlenmiştir? 1. Doktora Programının Genel Esasları (MADDE 15) 1.1. Programın amacı Doktora programı, öğrencinin: Bağımsız araştırma yapabilmesini, Bilimsel problemleri ve verileri geniş ve derin bir bakış açısıyla irdeleyebilmesini, Bu verileri yorumlamasını, analiz etmesini, Yeni bilimsel sentezlere ulaşmasını sağlayacak becerileri kazandırmayı amaçlar.

Soru Tezsiz yüksek lisans programının kapsamı, süresi, danışman ataması ve diploma koşulları nelerdir? 1. Programın Amaç ve Yapısı (MADDE 11/1–4) 1.1. Programın Amacı ◉ Tezsiz yüksek lisans, öğrenciye mesleki bilgi kazandırmayı  ve mevcut bilginin uygulamada nasıl kullanılacağını  göstermeyi amaçlar. 1.2. Ders Yükü ve İçerik ◉ Program; En az 10 ders , Bir dönem projesi dersi olmak üzere toplam 30 kredi ve en az 60 AKTS’den  oluşur. ◉ Öğrenci, dönem projesi dersini aldığı yarı

Soru Yüksek lisans tezinin sonuçlanması, savunulması ve diplomanın alınması için gerekli şartlar nelerdir? 1. Tez Yazımı ve Savunmaya Hazırlık (MADDE 9/1–3) 1.1. Tezin Yazımı ◉ Öğrenci, tezini enstitü tarafından belirlenen tez yazım kılavuzuna uygun biçimde  hazırlar. ◉ Tez savunması sözlü olarak yapılır ve raportör tarafından sorular yazılı şekilde kayıt altına alınır . ◉ Savunmaya girmek için tüm derslerin ve seminerin başarıyla tamamlanması  ve kredi koşullarının sağlanmas

Soru Tezli yüksek lisans programının kapsamı, süresi ve danışman atama süreçleri nelerdir? 1. Amaç ve Kapsam (MADDE 6) 1.1. Programın Temel Amacı ◉ Öğrencinin bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak bilgiye erişme, bilgiyi derleme, yorumlama ve değerlendirme becerisi kazanmasını sağlar. 1.2. Programın Yapısı ve Ders Yükü ◉ En az 7 ders , 1 seminer dersi  ve tez çalışmasından  oluşur. ◉ Seminer dersi ve tez çalışması kredisizdir , başarılı/başarısız olarak değerlendirilir.

Soru Yüksek lisans programlarına başvurmak için hangi şartların sağlanması gerekir? 1. Program Türleri ve Genel Esaslar ◉ Yüksek lisans programı tezli  ve tezsiz  olarak iki şekilde uygulanır.◉ Programların hangi anabilim/anasanat dallarında yürütüleceği; ilgili birim kurulunun önerisi, enstitü yönetim kurulu kararı ve Senato onayıyla kesinleşir.◉ Enstitülerde Senato onayıyla şu tür programlar açılabilir: Birinci ve ikinci öğretim Dışarıdan / yaygın / açık öğretim Tezsiz Uzak

Hipotezlerin Araştırma Sorusuyla İlişkisi Yokluk hipotezi ve karşıt hipotez, bir araştırma sorusuna verilen iki farklı cevabı temsil eder. Her ikisi de evren hakkında iddialar ortaya koyar ve her biri istatistiksel testler aracılığıyla değerlendirilir. Araştırma sorusunda “Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler mi?” sorusu yer alıyorsa: Yokluk hipotezi:  Etkinin olmadığı iddiasını taşır. Karşıt hipotez:  Etkinin bulunduğu iddiasını sunar. Her iki hipotez de örneklemden e

Araştırma Sorusunun Hipotezlerle Yanıtlanması Yokluk hipotezi ve karşıt hipotez, araştırma sorusuna verilen iki rakip yanıtı temsil eder. Araştırma sorusu “Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler mi?” şeklindeyse: Yokluk hipotezi bu soruya “Hayır, etkisi yoktur”  yanıtını verir. Karşıt hipotez ise “Evet, bir etki vardır”  şeklinde karşı iddiayı sunar. Bu iki hipotez her zaman evren hakkında  kurulur. Çünkü hipotez testinin amacı, örneklemden hareketle evren hakkında çıkar

T Dağılımının Genel Yapısı T dağılımı, grafiğe aktarıldığında çan şeklini izleyen ve gözlemlerin çoğunun ortalamaya yakın, uçlarda ise daha seyrek olduğu bir veri dağılımını tanımlar. Bu dağılım, özellikle örneklem büyüklüğünün küçük olduğu durumlarda ve varyansın bilinmediği veri yapılarında kullanılır. Normal dağılıma benzeyen bir form gösterse de daha temkinli bir olasılık dağılımı sunar. Merkezdeki olasılığı azaltırken uçlara verilen olasılığı artırarak küçük örneklemlerd

Poisson dağılımı, belirli bir zaman ya da alan aralığında bir olayın kaç kez gerçekleştiğini modelleyen ayrık bir olasılık dağılımıdır. Olaylar rastgele ve birbirinden bağımsız gerçekleşiyorsa, ve belirli bir aralık için ortalama olay sayısı biliniyorsa, Poisson dağılımı bu olayların olasılık yapısını başarılı şekilde açıklar. Dağılımın tek parametresi vardır: λ (lambda) . Bu değer hem beklenen olay sayısını (ortalama)  hem de varyansı  temsil eder. Bu özellik Poisson dağılım