Yokluk ve Karşıt Hipotezlerin Farkları ve Yazım Biçimleri
- Nominal Analiz
- 4 gün önce
- 2 dakikada okunur
Hipotezlerin Araştırma Sorusuyla İlişkisi
Yokluk hipotezi ve karşıt hipotez, bir araştırma sorusuna verilen iki farklı cevabı temsil eder. Her ikisi de evren hakkında iddialar ortaya koyar ve her biri istatistiksel testler aracılığıyla değerlendirilir. Araştırma sorusunda “Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler mi?” sorusu yer alıyorsa:
Yokluk hipotezi: Etkinin olmadığı iddiasını taşır.
Karşıt hipotez: Etkinin bulunduğu iddiasını sunar.
Her iki hipotez de örneklemden elde edilen bulgulara dayanarak evrene ilişkin çıkarımlar yapılmasını sağlar.
Yokluk ve Karşıt Hipotezlerin Benzerlikleri
Yokluk ve karşıt hipotezler belirli açılardan birbirine benzer:
Araştırma sorusuna yanıt verirler.
Evrene dair iddialar içerirler.
İstatistiksel testlerle değerlendirilirler.
Bu benzerliklere rağmen işlevsel ve yapısal farkları oldukça belirgindir.
Yokluk ve Karşıt Hipotezlerin Temel Farkları
Aşağıdaki tablo, gönderdiğin metindeki farkları doğrudan yansıtır:
📌 Karşılaştırma Tablosu
Özellik | Yokluk Hipotezi (H₀) | Karşıt Hipotez (Hₐ) |
Tanım | Evrende etki olmadığı iddiasıdır. | Evrende etki olduğu iddiasıdır. |
Diğer gösterimler | H₀ | Hₐ, H₁ |
Kullanılan tipik ifadeler | Etki yok, fark yok, ilişki yok, değişim yok, artmaz, azalmaz | Etki var, fark var, ilişki var, değişim var, artar, azalır |
Kullanılan semboller | = , ≥ , ≤ | ≠ , < , > |
p ≤ α durumunda | Reddedilir | Desteklenir |
p > α durumunda | Reddedilemez | Desteklenmez |
Bu farklar, hipotez testinin hangi iddiayı desteklediğini anlamada temel rol oynar.
Hipotez Yazımına Genel Yaklaşım
Hipotez yazarken temel olarak iki değişken bilinmelidir:
Bağımsız değişken
Bağımlı değişken
Bu bilgilerle hipotezler genel olarak şöyle yazılır:
Yokluk hipotezi: Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkilemez.
Karşıt hipotez: Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler.
Bu çerçeve, hangi test kullanılacağı henüz belli olmasa bile hipotezlerin oluşturulmasını sağlar.
Test Türüne Göre Hipotez Yazımı
Kullanılan istatistiksel test belli olduğunda hipotezler daha kesin ve matematiksel biçimde ifade edilir. Aşağıdaki tablo, gönderdiğin metindeki tüm test türleri ve hipotez şablonlarını içerir.
📌 Test Türlerine Göre Hipotez Tablosu
İstatistiksel Test | Yokluk Hipotezi (H₀) | Karşıt Hipotez (Hₐ) |
Two-sample t test / One-way ANOVA (iki grup) | Ortalama değer grup 1 (µ₁) ile grup 2 (µ₂) arasında farklı değildir; µ₁ = µ₂ | Ortalama değer iki grup arasında farklıdır; µ₁ ≠ µ₂ |
One-way ANOVA (üç groups) | Üç grubun ortalaması aynıdır; µ₁ = µ₂ = µ₃ | Üç grubun ortalamaları eşit değildir |
Pearson korelasyonu | Bağımsız ve bağımlı değişken arasında bağıntı yoktur; ρ = 0 | Bağımsız ve bağımlı değişken arasında bağıntı vardır; ρ ≠ 0 |
Basit doğrusal regresyon | İlişki yoktur; β₁ = 0 | İlişki vardır; β₁ ≠ 0 |
İki oranlı z testi | İki oran arasında fark yoktur; p₁ = p₂ | İki oran arasında fark vardır; p₁ ≠ p₂ |
Metindeki şablonlar, tek yönlü test kullanıldığını varsayar. Bu nedenle eşitsizlik yönleri metindekiyle aynıdır.
Hipotez Kurulumu İçin Şablon Cümleler
Gönderdiğin metnin genel şablonuna göre hipotez kurarken şu yapı kullanılır:
Araştırma sorusu: Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler mi?
Yokluk hipotezi: Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkilemez.
Karşıt hipotez: Bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler.
Yorumlar