top of page

SPSS Programında Değişkenlerin Tanımlanması ve Değişken Türleri

SPSS’te Değişken Nedir?

SPSS’te veri setindeki her sütun bir değişken olarak tanımlanır. Değişkenler, analizlerde ölçülen özellikleri (yaş, cinsiyet, gelir, başarı puanı gibi) temsil eder ve doğru tanımlandığında analizlerin doğruluğu artar.

SPSS Programında Değişkenlerin Tanımlanması ve Değişken Türleri

SPSS’te Değişken Türleri ve Tanımlamaları

1. Numeric (Sayısal) Değişkenler

  • Tanım: Sayısal değerleri tutar, matematiksel işlemler yapılabilir.

  • Örnek: yaş, kilo, gelir, sınav puanı

  • Alt Türler:

    • Scale: Kesintisiz sayısal veriler (boy, kilo, puan)

    • Ordinal: Sıralı kategorik veriler (eğitim düzeyi, memnuniyet derecesi)


2. String (Metinsel) Değişkenler

  • Tanım: Metinsel (harf, karakter, kelime) içerik barındırır, sayısal işlemlere uygun değildir.

  • Örnek: isim, şehir, ülke, cinsiyet (erkek, kadın)

  • Kullanım Alanları: Açık uçlu sorular, açıklamalar, isimler, kategorik kodlamalar


3. Scientific (Bilimsel) Değişkenler

  • Tanım: Çok büyük veya çok küçük sayılar için üslü gösterim kullanılır.

  • Örnek: Atomik kütle, Planck sabiti

  • Kullanım Alanları: Kimya, fizik, astronomi gibi bilimsel alanlar


4. Date (Tarih) Değişkenler

  • Tanım: Tarih ve zaman bilgisi tutar.

  • Örnek: doğum tarihi, başvuru tarihi, ölçüm zamanı

  • Formatlar: GG.AA.YYYY, YYYY-AA-GG, saat/dakika/saniye


5. Custom Currency (Özel Para Birimi) Değişkenler

  • Tanım: Para birimiyle ifade edilen sayısal değerler

  • Örnek: maaş, harcama, bütçe

  • Kullanım Alanları: Ekonomi, finans, muhasebe verileri


SPSS’te Değişken Tanımlama Adımları

  1. Variable View sekmesine geçin.

  2. Her değişken için Name, Type, Width, Decimals, Label, Values, Missing, Columns, Align, Measure gibi alanları düzenleyin.

  3. Type kısmından değişkenin Numeric, String, Date, Scientific veya Currency olduğunu seçin.

  4. Measure kısmında değişkenin ölçüm düzeyini belirleyin: Scale, Ordinal, Nominal.

  5. Tanımlamalarınız bittikten sonra Data View’da verilerinizi girebilirsiniz.


Doğru Tanımlama Neden Önemli?

Değişkenin türüne göre analiz seçimi yapılır. Yanlış tanımlama, hatalı analizlere ve yorumlara yol açabilir. Özellikle Scale-Ordinal-Nominal ayrımı parametrik ve non-parametrik analizlerde belirleyicidir.


SPSS’te değişkenlerin doğru şekilde tanımlanması, veri analizi süreçlerinin temel adımıdır. Her değişkenin uygun türde ve ölçekte tanımlanması, elde edeceğiniz analiz sonuçlarının doğruluğunu ve güvenilirliğini artırır.

Yorumlar


bottom of page