SPSS’te Nitel (Nominal) Değişkenlerle Temel Frekans Analizi Uygulaması (95 Kişilik Örneklem Büyüklüğü & 3 Değişkenli)
- Nominal Analiz
- 9 Tem
- 2 dakikada okunur
Günümüzde veri analizinin en önemli adımlarından biri, toplanan bilgilerin anlaşılır ve özet bir şekilde sunulmasıdır. Özellikle SPSS gibi istatistik yazılımlarında, nominal (kategorik) verilerin sıklık ve yüzde tablolarıyla özetlenmesi, araştırma sonuçlarının etkili bir biçimde yorumlanmasına olanak tanır.
Bu yazıda, örnek bir veri seti üzerinden SPSS kullanarak nominal verilerin nasıl analiz edildiğini ve sonuçların nasıl raporlandığını adım adım ele alacağız.
95 Kişilik Nitel Veri Seti
Değişkenler:
Cinsiyet: 1=Kadın, 2=Erkek
Kan Grubu: 1=A, 2=B, 3=AB, 4=0
Sigara Kullanımı: 0=Hayır, 1=Evet
Aşağıdaki görselde toplanan veri setinin görselleri yer almaktadır. Toplanan veriler Excel uygulamasında temizlenmiş ve işlenmiştir.
Aşağıdaki dosyada veri setinin pdf uzantılı dosyası yer almaktadır. İndirip inceleyebilirsiniz.
Aşağıdaki görselde ise SPSS yazılımında Variable View ekranında yapılan değişken ayarlaması/tanımlaması yer almaktadır.
Frekans Tablosu
Aşağıdaki görsellerde de veri setine ait değişkenlerin çubuk grafiği yer almaktadır.
İlk grafik cinsiyet değişkenine aittir.
İkinci grafik ise sigara kullananlar değişkenine ait grafiktir.
Üçüncü grafik ise kan grubu değişkenine ait grafiktir.
Aşağıdaki dosya bu çalışmanın SPSS çıktısıdır. Güvenle indirebilir ve inceleyebilirsiniz.
Frekans Tablosu Nedir, Ne İşe Yarar?
Frekans tablosu, bir değişkenin kategorilerine ait gözlem sayısını (sıklık) ve yüzdesini gösterir.
Her kategori için kaç kişi veya gözlem olduğunu hızlıca görmeyi sağlar.
Yüzde (%) değerleriyle, grupların toplam içindeki oranı gösterilir.
Eksik veri (missing) ve geçerli toplam bilgisi de tabloda yer alabilir.
Temel betimsel analizde en çok kullanılan özetleme tablosudur.
Nominal ve ordinal değişkenler için uygundur.
Sonuçlar, çubuk veya pasta grafiğiyle de desteklenebilir.
Bar Chart (Çubuk Grafik) Nedir, Ne İşe Yarar?
Bar chart, kategorik verilerin görsel olarak karşılaştırılmasını sağlayan çubuk grafik türüdür.
Her bir kategoriye ait değerler, yatay veya dikey çubuklarla gösterilir.
Kategoriler arası farklar ve dağılımlar kolayca görülür.
Frekans (sıklık) veya yüzde gibi özet veriler hızlıca anlaşılır.
Özellikle nominal ve ordinal verilerde grupların büyüklüklerini karşılaştırmak için idealdir.
SPSS’te frekans analizinden sonra bar chart ile sonuçlar görselleştirilebilir.
SPSS’te Frekans Analizi Nasıl Yapılır?
Veri Setini Aç: SPSS’i başlat ve analiz etmek istediğin veri setini aç.
Analyze Menüsüne Gir: Üst menüden Analyze seçeneğine tıkla.
Descriptive Statistics’i Seç: Açılan menüden Descriptive Statistics üzerine gel.
Frequencies’i Seç: Alt menüden Frequencies… seçeneğine tıkla.
Değişkenleri Seç: Açılan pencerede frekans tablosu oluşturmak istediğin değişken(ler)i sol sütundan seçip sağa aktar.
Tablo ve Grafik Ayarı (İsteğe Bağlı): “Display frequency tables” kutusu işaretli olmalı. Charts butonuna tıklayarak Bar Chart veya Pie Chart seçebilirsin.
OK’ye Bas: Ayarları tamamladıktan sonra OK butonuna tıkla.
Sonuçları Görüntüle: Analiz sonucu çıkan frekans tablosunu ve (varsa) grafiği Output ekranında incele.
Yorumlar